‘We zitten pas aan het begin van wat er komen gaat’

Oscar Francissen (54) is sinds 2012 Physician Assistant (PA) in de ambulancezorg, werkzaam bij de Veiligheidsregio Gelderland Zuid (VRGZ). Oscar wordt als PA in de ambulancezorg ingezet als rapid responder. Daarnaast is hij lid van het medische adviesteam en doet hij medische achterwacht bij vragen van ambulanceverpleegkundigen. Een interview over hoe hij en zijn collega’s bij de ambulancedienst op dit moment met de covid 19 crisis omgaan.

‘Als PA ben ik zelfstandig bevoegd en ga ik alleen op pad in een gele ambulance personenauto. De auto bevat alle benodigdheden om snel ter plaatse hulp te bieden. In ca. 70% van de gevallen kan ik thuis hulp bieden en is vervoer niet noodzakelijk. Als rapid responder maak ik een abcd inschatting en pleeg eventuele nodige interventies. Omdat ik PA ben, heb ik extra medische kennis waardoor ik ruimer bevoegd en bekwaam ben om een diagnose te stellen, een behandelplan te maken en deze uit te voeren. Veel 112 zorg kan hierdoor in de eerste lijn blijven. Slechts in 30% van de gevallen moet de patiënt naar het ziekenhuis.’

Pak in en pak uit

Oscar geeft aan dat persoonlijke beschermmiddelen (pbm) per casus gewisseld worden. ‘In principe heb ik mijn gewone uniform aan en hijs ik daarover me bij elke covid 19 verdenking in disposable wit pak met handschoenen, bril en FFP 2 masker. Je bent zo voorzichtig mogelijk om zo het risico op besmetting zo klein mogelijk te houden. De meldkamer helpt hierbij door zo goed mogelijk de melder te bevragen, of er sprake zou kunnen zijn van covid 19. Dan is het de keuze van de ambulancemedewerker of en welke pbm hij kiest. ‘Je kunt je voorstellen dat volledige pbm met pak tijd vraagt. Tijd die bij acute problemen kostbaar is. Dit kan er toe leiden dat er soms voor de meest belangrijke aerosole bescherming gekozen wordt en het witte pak achterwegen gelaten wordt . Na de inzet wordt dan het uniform verschoond.’

De maskers zijn ook in de ambulancezorg schaars. Binnen de ambulance dienst waar Oscar werkt zijn ze maskers aan het sparen om ze te kunnen steriliseren. Inkoop van pbm wordt op dit moment centraal gecoördineerd voor alle zorg partijen. Zodat beschikbare materialen zo eerlijk mogelijk verdeeld worden onder verschillende organisaties.

Naast de zorgverlening werkt Oscar ook aan de implementatie van nieuwe covid-richtlijnen. ‘We hebben standaard landelijke richtlijnen die wij praktisch moeten door vertalen naar onze werksituatie.’

Ander aanbod

Bij start van de covid 19 uitbraak zagen ze bij de ambulancedienst een afname van spoedritten. Mogelijk was angst om overlast te veroorzaken, dan wel angst in het ziekenhuis te komen waar covid 19 is? Zeker zullen ook het drastisch verminderen van verkeer, sport en uitgaan een aandeel hierin hebben. De laatste dagen is het echter hectischer aan het worden. ‘Ca. 70-80 % van de gevallen is nu covid- gerelateerd. Oscar vreest dat mensen zichzelf nu onterecht zorg onthouden. Bijvoorbeeld wanneer ze hartinfarct-symptomen hebben en hierdoor in de problemen kunnen komen.’

Huisartsen vangen veel af

Oscar heeft vertrouwen in het Nederlandse beleid om groepsimmuniteit te creëren. ‘We kunnen zo de curve hopelijk buigen. Op termijn hopen we een vaccin te hebben. Ondertussen doen onze huisartsen belangrijk werk. Zij vangen veel telefonisch af en waar nodig doen zij visites. Vele hebben covid 19 diensten ingevoerd, waarbij zij volledig ingepakt patiënten met covid 19 klachten zien en zo triage toepassen. Hopelijk maken zij samen met de regeringsmaatregelen het verschil om zo Italiaanse toestanden te voorkomen.

Dood hoort bij het leven

In Nederland is het in het medische domein steeds meer ‘normaal’ de dood te bespreken. ‘1 van mijn laatste patiënten was een COPD gold 4 patiënt met thuis zuurstof. Hij was in ernstig respiratoire problemen en nu ook covid 19 verdacht. Na de eerste interventies om zijn benauwdheid te verlichten ben ik het gesprek aan gegaan met patiënt en familie. Dit gesprek bleek ook zijn huisarts, die ik daarna consulteerde, onlangs te hebben gevoerd. Besloten is om palliatieve sedatie toe te passen. De patiënt kreeg zo kans om met z’n naasten waardig thuis te sterven. Ziekenhuisopname had hier zeker ook toe geleid. Deze man zal niet in de statistieken als covid dode zichtbaar zijn, maar dit is ook de realiteit. ‘